Tuyên bố kế vị

Năm 1718, ngày 30 tháng 11, Vua Karl XII qua đời. Nhưng mãi đến ngày 5 tháng 12 cùng năm, Ulrika mới biết tin này. Bà gần như ngay lập tức tuyên bố mình là người kế vị hợp pháp của nhà vua ngay tại Uddevalla.

Triều đình bất ngờ trước hành động này của Ulrika. Ngay khi tuyên bố, Ulrika nhanh chóng nắm hết mọi vị trí quan trọng trong triều đình, loại bỏ Georg Heinrich von Görtz cùng phe cánh của ông ta. Đảng Hesse ngay lập tức đưa bà lên ngai vị, và trong toàn thể triều đình còn có phái Riksdag, những người luôn mơ ước một nền quân chủ lập hiến, cũng ủng hộ nhiệt liệt việc Ulrika lên ngôi. Ngày 15 tháng 12 năm đó, Ulrika tuyên bố dù bà đã kế vị, song không muốn tiếp tục duy trì nhà máy cũ. Hội đồng Thụy Điển từng bước tiến hành xóa bỏ nền chuyên chế, do đó "quyền kế vị" của Ulrika được kiến nghị sửa thành "người được bầu cử hợp pháp" bởi quốc hội. Thông qua những quốc định này của hội đồng, Ulrika tự tạo điều kiện cho mình, đồng thời loại bỏ khả năng tranh đoạt vương vị của người cháu Charles Frederick. Sau khi những "đạo luật" này được thông qua, Ulrika chính thức được "bầu chọn" làm Nữ vương vào ngày 23 tháng 1 năm 1719, sang ngày 19 tháng 2 cùng năm kí kết Văn kiện từ chính phủ (års regeringsform). Bằng hành động này, Ulrika đã xác lập quyền hạn tuyệt đối cho mình, đồng thời về cơ bản từ năm đó đã chấm dứt nền quân chủ chuyên chế ở Thụy Điển.

Ngày 17 tháng 3, Ulrika được trao vương miện Nữ vương tại Nhà thờ Uppsala. Sang ngày 11 tháng 4, bà được làm lễ rước vào thủ đô Stockholm với tư cách là Nữ vương mới của vương quốc. Trong buổi lễ đăng quang này, trình diện trước toàn bộ giai cấp của hội đồng, Ulrika bày tỏ bà biết rõ những ai ủng hộ bà. Trong lúc bày tỏ tấm lòng của thành viên triều đình đối với quân chủ theo truyền thống, bà cho tầng lớp quý tộc hôn tay khi bà còn đang đeo găng tay, trong khi các tầng lớp khác thì bà bỏ găng tay ra. Theo truyền thống các quân chủ Thụy Điển, khi vừa nhậm vị, họ sẽ làm một chuyến đi xuyên vương quốc được gọi là [Eriksgata], nhưng Ulrika từ chối không làm.

Vấn nạn và thoái vị

Trong thời gian trị vì, Ulrika đối mặt với một cuộc chiến tranh với Đế quốc Nga diễn ra từ năm 1719 đến 1721. Trong khi quân đội Nga đang chuẩn bị tiến đến Stockholm, Nữ vương Ulrika triệu tập quần thần của mình, bày tỏ sự cứng rắn trước mối họa này và rất được hoan nghênh vào lúc đó. Dầu vậy, đối với nội trị thì Ulrika gặp không ít khó khăn.

Bấy giờ, Ulrika sủng ái Emerentia von Düben, người vốn là nhũ mẫu của bà khi còn nhỏ. Thông qua vai trò này, Emerentia ảnh hưởng lên Ulrika rất sâu sắc, và Nữ vương trao rất nhiều đặc ân cho Emerentia, khiến người phụ nữ này là người có tiến nói nhất đối với Nữ vương. Và để củng cố quyền lực cá nhân riêng của mình, Ulrika đã phong quý tộc cho tổng cộng 181 người, nhiều hơn bất kì vị quân vương Thụy Điển nào khác trong lịch sử. Hành động này của bà đã vượt quá quyền hạn của một quân chủ trong nhà nước lập hiến, mà rất giống tình trạng quân chủ chuyên chế do đây là hoàn toàn ý nguyện của cá nhân bà. Chủ tịch của hội đồng là Arvid Horn đã nhiều lần chỉ trích Ulrika, song cuối cùng ông cũng phải từ chức trong tức giận, tình trạng này vẫn tiếp diễn đối với người thay thế vị trí, Gustaf Cronhielm. Ngoài chỉ trích Nữ vương đã vượt quá quyền hạn của một quân chủ, Arvid Horn còn chỉ ra Ulrika phụ thuộc quá nhiều vào chồng bà, Lãnh chúa Frederick trong việc quyết định triều chính. Những cáo buộc này nhìn chung đã tổn hại danh tiếng của Ulrika trong người dân Thụy Điển.

Thực tế, Ulrika khi làm Nữ vương đã hi vọng chồng của bà Frederick có thể trở thành Quốc vương, cùng bà đồng cai trị như tiền lệ của William và Mary bên kia bán đảo Anh. Dù mong muốn như vậy, song Ulrika bị phái Riksdag phản đối quyết liệt, vì mô hình đồng quân vương sẽ khiến sự ảnh hưởng của họ trên phương diện chính trị bị thêm hạn chế, điều mà bất kì đảng phái chính trị nào cũng lo lắng, và họ lấy lý do mô hình đồng quân vương đã bị cấm ở Thụy Điển từ thế kỉ 15 để ngăn chặn ý định này. Ngoài ra, phái Riksdag cũng chỉ trích sự ảnh hưởng của Emerentia von Düben cùng gia đình bà ta đối với quốc gia do sự dung túng của Nữ vương[1]. Dầu vậy, sự mâu thuẫn giữa Nữ vương và hội đồng cứ tiếp tục căng thẳng, khiến phái Riksdag nảy ra ý tưởng muốn thay thế Ulrika bằng Frederick, và điều này rất được Frederick nhiệt liệt ngầm ủng hộ.

Sang ngày 29 tháng 2 năm 1720, Ulrika nghị thảo quyết định thoái vị, nhường ngôi cho chồng là Frederick. Không dễ dàng từ bỏ địa vị của mình, bà ra thỏa thuận bà sẽ kế vị Frederick nếu chồng bà không sinh ra bất kì người thừa kế nào và ông ta chết trước bà[2]. Đây có thể xem là thỏa thuận hiếm có trong lịch sử quân chủ Châu Âu, khi một Nữ vương nhường ngôi cho chồng, nhưng đòi hỏi quyền kế vị trong trường hợp chồng bà chết đi mà không có ai thừa kế, và điều này được phái Riksdag thông qua sau nhiều lần bàn định. Ngày 24 tháng 3 cùng năm, Frederick làm lễ đăng quang Quốc vương Thụy Điển. Ulrika trở thành Vương hậu, đồng thời là Trữ quân của Thụy Điển. Mãi nhiều năm về sau, bà luôn mô tả hành động này của mình là một sự hi sinh vĩ đại.